سیستم مه آبی(واترمیست)

آب از یکی از مهمترین عوامل مقابله باآتش از دیرباز بوده است. سیستم های اطفا حریق اسپرینکلر بیش از صد سال است که مورد استفاده قرار میگیرند. اما در دو دهه اخیر سیستم نوین مه آبی(واترمیست) با مزایای بیشتری به بازار عرضه شده است .
اساس کار سیستم واترمیست استفاده از آب است که با جذب حرارت یکی از اضلاع مثلث حریق را خنثی میکند. در این سیستم قطرات آّب با قطر یک پنجم آب خروجی از اسپرینکلرهای معمولی و قطری کوچکتر از 1000 میکرون باعث جذب حرارت بیشتری از حریق میشوند. چراکه توانایی جذب حرارت به سطح بستگی دارد.
از دیگر مزایای این سیستم تبدیل سریع قطرات کوچک آب به بخار و جایگزینی آنها به جای اکسیژن و در نتیجه خفه کردن آتش است. که این ویژگی بسیار شبیه به عملکرد سیستم های اطفا حریق گازی می باشد.
از دیگر مزایای این سیستم کاهش استفاده 2 تا 5 برابری از آب در مقایسه با سیستم اسپرینکلر است. با توجه به تغییرات آب و هوایی و کمبود آب در سالای اخیر این ویژگی بسیار با اهمیت است.

از طرفی پس از ممنوعیت گازهای هالون به دلیل زیست محیطی، ضوابط استفاده از سیستم های واترمیست در سال 1996 تحت استانداردNFPA750 تدوین گردید. عملکرد نسبتا مشابه، کلاس های کابری نزدیک به سیستم گازی، عدم آسیب به محیط زیست و مقرون به صرفه بودن نسبتا گازهای مورد تایید از دیگر مزایای این سیستم است.
در حالیکه سیستم های اسپرینکلر بیش از 100 صد سال است که در سراسر دنیا بکار گرفته می شوند، سیستمی جدید با عملکردی مشابه سیستم اسپرینکلر و با نام سیستم واتر میست در 20 سال اخیر معرفی گردیده است. سیستم های اسپرینکلر با گرفتن حرارت به عنوان یکی از اضلاع مثلث آتش از گسترش حریق جلوگیری بعمل می آورند، در حالیکه سیستم واتر میست علاوه بر این خاصیت خنک کنندگی، بدلیل تبدیل قطرات آب به بخار و جایگزینی بخار با اکسیژن، ضلع مهم دیگری از مثلث آتش را نیز از بین می برد. این مزیت به دلیل استفاده این سیستم از قطرات بسیار ریز آب می باشد. سیستم واتر میست شامل قطرات آب با قطر کوچکتر از 1 میلیمتر (1000 میکرون) می باشد. قطر قطرات در این سیستم تقریبا یک پنجم قطر قطرات سیستم اسپرینکلر می باشد. با پاشش تعداد بسیار زیاد این قطرات کوچک، سیستم واتر میست سطح وسیعی از قطرات ریز آب که توانایی چشمگیری در کاهش دمای حریق را دارد ایجاد می کند. این قطرات در برخورد با جریان هوای گرم ناشی از حریق تبخیر شده و به بخار مبدل می گردند. بخار از توانایی جذب میزان بیشتر از حرارت در واحد زمانی به نسبت قطرات بزرگتر آب برخوردار بوده و منجر به تسریع روند کاهش دمای حریق می شود. بخار ایجاد شده نیز به نوبه خود جایگزین اکسیژن موجود در محل آتش سوزی شده و منجر به خفه شدن آتش می شود.
سیستم واتر میست به عنوان جایگزینی برای سیستم های اطفا حریق گازی نیزشناخته می شود. پس از ممنوعیت استفاده از گاز هالون به دلایل زیست محیطی، ضوابط استفاده از سیستم های واتر میست در سال 1996 تحت استاندارد NFPA 750 تدوین گردید.
این سیستم ها به دو نوع کلی تک سیال (Single-Fluid) و دو سیال (Twin-Fluid) تقسیم بندی می شوند. سیستم تک سیال تنها از آب جهت جلوگیری از گسترش حریق استفاده می کند. اما در سیستم های دو سیال از ترکیبی از آب با هوا و یا نیتروژن بهره گرفته می شود.
در تقسیم بندی دیگر این سیتم به صورت های زیر قابل بهره برداری می باشد:
1- سیستم موضعی (Local Application) که پاشش آن به صورت مستقیم بر روی جسم مورد نظر می باشد.
2- سیستم هایی که برای یک تصرف ساختمانی و یا قسمتی از یک ساختمان نصب می گردند.
3- سیستم های کلی که تمامی اسپرینکلرهای واتر میست در آنها همانند نازل های سیستم Total Flooding گازی، در یک زمان فعال می شوند.
4- سیستم های ناحیه ای که بر اساس منطقه بروز حریق تمامی اسپرینکلرهای آن ناحیه با هم شروع به تخلیه آب خواهند کرد.
اما کلیه سیستم های یاد شده از لحاظ فشار کاری به سه نوع کم فشار، فشار متوسط و پر فشار تقسیم می شوند. سیستم های کم فشار همانند سیستم اسپرینکلر با فشار حداکثر psi175 ، سیستم های فشار متوسط بین psi175 تا psi500 و سیستم های پرفشار با فشار بیش از psi500 عمل می کنند.
در Annex A مربوط به NFPA750 سیستم واتر میست را بعنوان راهکاری در جهت کنترل حریق های کلاس A (مواد سوختنی همچون چوب و کاغذ و …)، کلاس B (مایعات اشتعالزا) و کلاس C ( تجهیزات برقی) معرفی گردیده است. لیکن انتخاب این سیستم در بسیاری از موارد نیازمند بررسی تمامی جوانب شامل محدودیت ها و اهداف پروژه می باشد.