ads
اسپرینکلر
پمپ آتشنشانی
اعلام حریق
جعبه آتشنشانی
شیرآلات آتشنشانی
کپسول آتشنشانی

تکنولوژی اطفا حریق آیروسول

دسته بندی ها : سیستم آیروسل, مقالات 22 آذر 1400 ملیحه سیدقربان 958 مشاهده

یکی از سیستم های نوین اطفای حریق استفاده از تکنولوژی آیروسول است. این تکنولوژی در دهه 60 میلادی ابداع شد و در طول زمان توسعه یافت. به دنبال ممنوعیت استفاده از گازهای هالون به دلیل اثر تخریبی آنها بر لایه اوزون توجهات به این روش افزایش یافت.این افزایش رویکرد حتی باعث شد که بعضی از کشورها مثل ایالات متحده، استرالیا، روسیه، چین و … استانداردهایی برای تولید و کنترل کیفیت سیستم های اطفا حریق آیروسول تدوین کنند. یکی از این استانداردها NFPA 2010 برای سیستم های اطفای حریق آیروسول ثابت است.

تکنولوژی اطفا حریق آیروسول را میتوان به عنوان ترکیبی از سیستم اطفا گازی و اطفا با پودر خشک در نظر گرفت. با این تفاوت که ذرات آیروسول ابعادی تا 15 برابر کوچکتر از ذرات موجود در خاموش کننده های پودری هستند.

مکانیزم اطفا حریق آیروسول به دو شکل فیزیکی و شیمیایی صورت میپذیرد. اساس این فرآیند بر مبنای خنک سازی، رقیق کردن اکسیژن و مهار واکنش های شیمیایی ناشی از حریق است.

هرچند ذرات ریز آیروسول و گاز خروجی در اثر سری واکنش های زنجیره ای گرمازا تولید میشوند که باعث آزاد سازی حرارت بسیار بالایی میشود که ممکن است در هنگام تخلیه حتی به 4000 درجه فارنهایت هم برسد و حتی ریسک مجدد شعله‌ور شدن آتش را بالا ببرد اما این ذرات با وجود سطح مقطع کوچک با توجه به تعداد زیاد آنها، نسبت سطح به حجم بسیار بالایی دارند که وقتی این ذرات وارد منطقه  آتش میشوند رادیکال های هیدروژن و هیدروکسیل را به سطح خود جذب میکنند و باعث کاهش سطح انرژی ذرات و جذب گرمای آتش میشوند. برای جلوگیری از بالا رفتن دما در هنگام تخلیه، توسعه دهندگان با استفاده کولینگ برک ها و بلاک های خنک کننده این مشکل را مرتفع کردند.

از طرفی ترکیبات موجود در آیروسول بر اثر تجزیه گرمایی یون پتاسیم آزاد میکنند که با رادیکال های آزادی که منجر به ادامه فرآیند سوختن میشوند واکنش میدهند و مولکولهای بی خطری مثل آب و پتاسیم هیدروکسید تولید میکنند که به کاهش واکنشهای زنجیره ای حاصل از سوختن کمک میکند. از طرفی گازهای تولید شده حاصل از این واکنش های شیمیایی مثل نیتروژن، بخار آب و دی اکسید کربن باعث رقیق شدن اکسیژن محیط و کاهش دمای محل حریق میشود که در نهایت منجر به خفه کردن آتش میشوند.

 البته فعالیت های فیزیکی در مقایسه با فرآیندهای شیمیایی برای کنترل حریق تاثیر کمتری دارند مگر اینکه آتش تقریبا مهار شده باشد.

سیستم آیروسل در طول سال ها تغییر و توسعه پیدا کرده است، سیستم های آیروسول اولیه تنها به صورت یک پارچه با مخزن روغنی موجودند اما نسلهای بعدی در حال حاضر در سراسرجهان به صورت پرتابل و ثابت موجودند. از دیگر تغییرات این سیستم استفاده از نمک های استرانسیومی به جای نمک های پتاسیم است که باعث از بین بردن تاثیرات نامطلوب آن بر روی تجهیزات الکترونیکی شده است.

مزیت سیستم‌های پرتابل آیروسول نسبت به سایر خاموش کننده‌های دستی امکان استفاده از آن بدون نزدیک شدن بیش از حد به آتش است.

این سیستم های میتوانند به صورت موضعی و یا total flooding مورد استفاده قرار گیرند، و فعالسازی آنها میتواند بسته به نیاز به صورت متصل با سیستم اعلام حریق یا دستی انجام شود. آیروسول تقریبا برای تمامی کلاس‌های آتش مناسب است و در استانداردها تنها برای حریق کلاس A عمقی توصیه نمیشود.

این سیستم احتیاج به مخازن تحت فشار و لوله کشی های پیچیده ندارد، لذا نصب و راه اندازی آن آسان است و احتیاج به فضای زیادی ندارد.

به طور معمول ذرات آیروسول به تجهیزات آسیب نمیرساند اگرچه که امکان دارد ذرات درشت آن روی تجهیزات حساس باقی بماند.

همینطورمقدار پتانسیل تخریب لایه اوزون(ODP)  و پتانسیل گرمایی اتمسفر(GWP)  آن، بسیار کم و قابل صرف نظر کردن است.

اما طی سالهای اخیر دو حادثه در بانکی در بانکوک و قایقی ماهیگیری در بندر نیولین و کشته و مجروح شدن تعدادی از افراد در این حوادث باعث ایجاد تردیدها در استفاده از این محصول گشته است.

حقیقت این است که هر چند این ذرات آیروسل تقریبا برای محیط زیست بی خطرند و آثار تخریبی بسیار کم(فقط روی وسایل و تجهیزات الکترونیکی بسیار حساس) در محیط تخلیه، این ذرات موجب بروز مشکلات تنفسی در انسان و همچنین اختلال در بینایی افراد شده که تخلیه محیط را دشوار میکنند. بعد از تخلیه آیروسول در محیط با تهویه مناسب تنها پس از 10 دقیقه فضا برای حضور افراد مهیا میشود.

  اما در عمل این سیستم از بسیاری از سیستم های اطفای حریق نظیر گازهای بی‌اثر(Inert Gas) و واترمیست موثرتر است لذا استفاده از آن در محیط هایی که فعالیت انسانی ندارند نظیر موتورخانه‌ها، انبارها، محفظه های انتقال بار، تونل‌های کابل و … بسیار مناسب است.

ملیحه سیدقربان

مطالب زیر را حتما بخوانید:

نظرات کاربران

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    لینک کوتاه :